Öğrenme güçlüğü; bireyin zekası normal ve normalin üzerinde olmasına rağmen sözlü ve yazılı dili kullanma ve anlamada, konuşma, okuma, yazma, heceleme, matematiksel hesaplamalar yapmada, sosyal algılama, kendini idare etme, iletişim kurma alanlarında kendini gösteren nörolojik kökenli gelişimsel bir bozukluktur.
Bu tanım görsel, işitsel motor engelleri, zihin engelleri ve duygusal rahatsızlıkları, çevresel kültürel ve ekonomik dezavantajlardan kaynaklı öğrenme güçlüğü olan çocukları kapsamaz.
Literatürde öğrenme güçlüğü, özel öğrenme güçlüğü, özgül öğrenme güçlüğü, öğrenme bozukluğu, disleksi gibi farklı tanımlar aynı belirtiler için kullanılabilmektedir.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN TÜRLERİ NELERDİR?
Disleksi; okuma sorunlarını içerir. Hiç okuyamadan, atlama, ekleme, ters çevirme, heceleyerek okuma gibi geniş bir yelpazede kendini gösterir.
Disgrafi; yazma zorluklarını içerir. Harfleri yanlış-ters yazma, kopyalama, satır atlama, ekleme zorluklarının birini ya da birkaçını kapsayabilir.
Diskalküli; matematik becerilerinde zorlukları ifade eder zor öğrenme, yanlış hesaplamalar ters yazım ya da tersten işlemler, sayı ezberleme zorlukları, problemleri anlayamama gibi belirtiler olabilir.
Dispraksi(sözel olmayan öğrenme güçlüğü)motor beceriler ve sosyal becerilerdeki uyum problemlerini işaret eder. Oyunun kurallarını uygulama, hareketlerde yavaşlık, denge sorunları, ikili ilişkilerde uyum sorunları bu alan içinde değerlendirilir.
Çocuklar tek bir öğrenme güçlüğü alanından etkilendiği gibi tamamından etkilenen çocuklarda vardır.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ NASIL FARKEDİLİR?
Ülkemizde öğrenme güçlüğü tanısı koyulabilmesi genellikle ilköğretim 1-2 .sınıfa denk gelmektedir. Bunun en önemli nedeni ailelerin okul öncesi dönemde çocuklarındaki öğrenme kayıplarını fark edememeleridir. İlköğretime başlayan çocukların okumayı öğrenememesi ile başlamaktadır.
Sözel olmayan öğrenme güçlükleri küçük yaşlarda oyun oynayamama-yaşıtlarıyla iletişimde zorluk yaşama olarak kendini gösterebildiğinden daha erken yaşlarda müdahale edilebilmektedir ancak bu yaşlarda farklı tanılarla karışabilmektedir.
Bir uzman öğrenme güçlüğü belirtilerini 3 yaşından itibaren fark edebilir. Anne –baba ve okul öncesi eğitimcilerin çok iyi bir gözlemci olması gerekmektedir.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNÜN ERKEN YAŞ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Konuşma sorunları; kavramları karıştırma(renk –rakam),sayma-günler gibi ezberleme zorlukları ,yön algılamada zorluk(kitabı tersten açma-bakma) şekil kopyalama zorlukları gibi sorunlardır.
Sosyal öğrenme sorunları; ikili ilişkilerde zorlanma, dikkat-konsantrasyon güçlükleri, şarkı ,şiir ezberlemede zorluklar, etkinliği yarım bırakma gibi sorunlardır.
Motor beceriler; denge koordinasyon sorunları, sakarlık dikkatsizlik, el tercihinde gecikme, tersten yazma gibi sorunlardır.
OKUL DÖNEMİNDE ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ BELİRTİLERİ
Okumayı- öğrenmekte zorlanma(yanlış okuma, atlama, tersten okuma, ekleme),zaman(gün ay, yıl, mevsim)algılama zorlukları, olduğunu anlama, şekil – yazı kopyalama zorlukları, yanlış-ters-eksik yazma, çarpım tablosu ezberleme, yanlış işlem sonuçları, problemi anlayamama, noktalama işaretlerini unutma, okul kurallarına uyum zorlukları, arkadaşlık ilişkilerinde aksaklık gibi sorunlardır.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜNDE BİLİNMESİ GEREKENLER
Öğrenme güçlüğü erkek çocuklarda daha fazla görülmektedir.
Öğrenme güçlüğü bir uzman tarafından erken çocuklukta fark edilebilir.
Öğrenme güçlüğü olan çoğu çocukta dikkat eksikliği problemi de vardır
Öğrenme becerilerinde yaşanan zorluklar çoğu çocukta duygusal zedelenmelere yol açtığından özgüven sorunları vardır.
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ TEDAVİSİ NEDİR?
Öğrenme güçlüğünde tedavi edilerek ortadan kaldırılabilen bir durum söz konusu değildir. Ancak eğitimle öğrenme güçlüğünün yaşantımızda meydana getirdiği zorlukların aşılması söz konusudur.
Öğrenme güçlüğü olasılığından şüphelenilen öğrenci öncelikli olarak bir çocuk psikiyatrı tarafından muayene edilir, daha sonra uzman psikologlarca gerekli testler yapılacak ve gözlemler sonucunda öğrenme güçlüğü tanısı konulabilir.
Öğrenme güçlüğünün tedavisi özel eğitimdir. Öğrencilerin hem beceri hem yeteneklerinin bir uzman tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Değerlendirmeler sonucunda zayıf- güçlü yanlar tespit edilerek destekleme ve geliştirmeye yönelik programlar hazırlanmaktadır.
Oluşturulacak program çocuğun yetenekleri, hali hazırda sergilediği beceri performanslarına göre özel olarak geliştirilmelidir.
Okulumuzda bu alanda deneyimli eğitmenler ve TÜRKÇE PREP eğitim uzmanı bulunmaktadır.